Abril 2013

09-4-2013

espello de auga

a noite vai chegando
a este espello de auga
do renovado patio

o reflexo dos versos

catro pontos cardinais
tres columnas
duas portas
un patio

o reflexo do tempo

patio bravo

08-4-2013

de yatzeche ainda non sei o significado
e naceu debaixo dun cerrito que ocupou
unha igrexa da que fican unhas ruinas
sobre o que debeu ser un espacio
do tamén descoñecido culto anterior

na comunidade de yatzeche hai un enterro
a nova igrexa esta perto do palacio municipal
e van cara o panteón acompañados pola banda
e as doñitas ollan para min e falan baixo
na lingua zapoteca que perderon os veciños

as pobres casas da comunidade
son de adove ou de cemento
e nun dos muros dunha rua leo
un pequeno texto sobre o cólera
pero imaxino que poucos poderán
comprender estas palabras zapotecas
das que so recoñecin a da enfermidade

agarro un mototaxi e pecho
o pequeno círculo chegando
a vila de huixtepec de partida
e tomo unha quesadilla e un tejatli

nas comunidades mais afastadas
os palacios municipais tamen teñen
estas formas herdadas da colonia
pero son mais pequenos e austeros

sain ao campo a darle un até logo
a esta terra e comunidades
e neso ando e sigo coa cidade

manolo pipas

08-4-2013

vila de huixtepec

a vila de huixtepec
ao sur da cidade de oaxaca
altiplano perto da serra sur
un domingo de mercado

o huizache é o arbusto con espiñas
que da nome a esta poboación
que perdeu a lingua zapoteca
e polo cerrito chamado común
ao que chego en mototaxi
apareceron restos dos devanceiros
e din que se entras na cova de yagüí
por un tunel podes chegar a zaachila
a ultima capital dos pobos orixinarios
e aínda é unha tirada

uns impresionantes penedos
e unhas arbores sobre eles dan
a entrada á cova e tamen impresiona
unha grande colmea de abellas e recúo
deixo as covas e camiño cara o rio
o atoyac que se ten desbordado
e agora hai terra amontonada
no seu curso protexendo os cultivos
cruzo a vella ponte por onde pasaba
o ferrocarril e logo chego a yatzeche...

07-4-2013

decima del cafe suave

café oaxaqueño suave
este café con panela
solo falta la canela
tres condimentos la clave
hoy mejor sin el agave
en esta mesa mestiza
la plática las sonrisas
caminan pues bien despacio
en este colectivo espacio
café y palabra sin prisas

el güero

de porfirio a murguía
entre la jícara y el tutuma
con imagen de comunidades

07-4-2013

de globos e soños

estas luces podían ser uns globos
de papel que se ergueron na noite
cos pequenos soños dos chamacos
pero non o son

estes son uns desafiantes globos
da repugnante clase alta oaxaqueña
coas suas novas parellas disfrazadas
que a pasada noite se xuntaron
na praza do templo do convento
cos seus inmensos desexos
de consumo e poder
luces coas suas sombras
do presente cara o futuro

en s domingo

07-4-2013

sombrillas

as duas da tarde
tres sombrillas recollidas
na terraza dun selecto restorán
e unha sombrilla aberta ao sol
protexendo aos pechados turistas

terraza á que unha vez
subín a tomar unha imaxe
do solpor oaxaqueño

polo centro bonito

06-4-2013

ai o encontro zapatista

cando cheguei
a este pais que chaman mexico
a mediados de febreiro
neses dias varios compas
de la otra campaña me decían
como non me quedaba até agosto
ou como non voltaba para esas datas
para o encontro dos zapatistas
e logo entre oaxaca e chiapas
oin cousas parecidas a compas ben distintos
ai os pinches cartos a distancia e o tempo

neste tempo tamen compartin o entusiasmo
dos que xa estiveron nos espacios zapatistas
e queren agora voltar a eles
parellas que queren levar aos seus chamacos
e outros que non foron xa queren coñecelos

eu gostaria estar
pero non vai poder ser
cecais algun dia eu volte
aos espacios neozapatistas
noutro tempo e noutros ritmos

do anahuac a oaxaca

06-4-2013

sombras doutro patio

hai varios patios
neste convento museo
uns con exposicions
outros parados no seu tempo
os arcos as colunnas
e a fonte sen liquido alimento

neste patio a sombra do arbusto
sobre a vella pedra
sombras do presente cara o futuro

entre patios

05-4-2013

poemas para leer en una balacera

Unos y otras

Uno grita sin carne
entre los dientes

otra nunca ha dormido
nunca

otro calla el miedo
con la yema de los dedos

otro traga la fantasía
con tequila y sal

y otra siempre se acuerda,
siempre

Gritos

Hay gritos que matan
y hay gritos que dan vida.

No son los mismos.

Tarde o temprano uno
se da cuenta
de cuál es cuál.

john gibler

versos de 20 poemas para ser
leídos en una balacera
editado por surplusediciones
desde oaxaca

05-4-2013

chuvia en oaxaca

logo de tantos meses
choveu onte por fin
nesta cidade neste val
e o inverno nestes lares
é a tempada seca
pero foi ben duro

as plantas os animais
e tamén nós mesmos
agradecemos a chuvia
unha auga entraba na terra
outra escorregaba ben sucia
moi sucia polas estradas

estas nubes descargaron
sobre a praza da danza
o seu líquido elemento
o seu liquido alimento
na tarde de oaxaca

04-4-2013

o gran palacio

este gran palacio
hai tempo que non ven
nalguns planos de turismo
hai tempo que non é
o palacio do dessgoberno

agora dentro
é un permanente museo
e fora dos seus muros
a permanente inxustiza
e cada certo tempo
hai un campamento plantón
na sua fachada principal
e baixo os arcos as denuncias
e as propostas dos de abaixo

manolo pipas

imaxe onte co plantón
triqui de copala

04-4-2013

barrikada istmeña

a carlos bexe y mariano
y toda la asamblea de pueblos

la séptima juchitán
camino playa vicente
hay un plantón barricada
por la tierra por sus gentes
la consigna es una sola
esta tierra no se vende

empresas transnacionales
llegan pa robar el viento
primero fueron represas
minas y bosques siguieron
una segunda conquista
que golpea a nuestros pueblos

nuestros compas engañados
cedieron la madre tierra
muchos cientos de molinos
prendieron la resistencia
y los pueblos que se juntan
en una grande asamblea

los binnizá los ikoots
todos los pueblos istmeños
campesinas pescadores
hijos e hijas del viento
que planten más barricadas
que no pasen más "muerteros"

el güero

por la libertad de los compas
contra el saqueo de la tierra
y las comunidades